Yer altı kabloları, izolasyon malzemeleri ile kaplanmış, bir ya da birden fazla iletkenin, elektrik akımını sağlaması için yer altından geçirilen güç kablolarıdır. Nüfus ve sanayi yoğunluğu fazla olan bölgelerde kullanılmaktadır.
Yer Altı Kablolarının Çeşitleri
Yer altı kabloları, taşıyabildikleri voltaj yoğunluğuna ve yapılarına göre üç şekilde sınıflandırılırlar.
- Alçak Gerilim Kabloları: 0,6-1kV sınırındaki kablolardır.
- Orta Gerilim Kabloları: 1kV ile 35 kV arasında bulunan kablolardır.
- Yüksek Gerilim Kabloları: 35kV ile 69kV arasındaki en yüksek sınıra ulaşabilen kablolardır.
Yer altı Kablolarının Başlıca Özellikleri / Avantajları
- Üretiminde bükülmüş bakır veya yüksek iletkenli alüminyum kullanılmaktadır. Bükülen kablo hem esneklik bakımından hem de voltaj kapasitesi açısından daha etkili bir kullanım sunar.
- Kablonun cinsi, iletken büyüklüğü, ısınma derecesi, aşırı yüklenme payı ve proje tanımı göz önünde bulundurularak seçilmelidir,
- İzolasyonu taşınacak voltaj değerlerine uygun kalınlıkta olmalıdır,
- Kablonun serileceği alan, gerekli düzenekler ile korumaya alınmış olmalıdır.
- Enerji aktarımının kesintisiz bir şekilde gerçekleşmesini sağlar,
- Voltaj dalgalanmaları diğerlerine oranla daha düşüktür,
- Uzun süreli kullanım ömrü sunmaktadır,
- Mimari açıdan bir bozukluk yaratmaz,
- Hayati tehlike riski oldukça azdır,
- Bakım-onarım maliyeti düşüktür.
- İletim ve dağıtım yolu olarak yer altı kullanıldığı için üst yüzeyde herhangi bir donanıma ihtiyaç duyulmaz.
- Olumsuz hava koşullarından etkilenmez.
- İşletme ve can güvenliği açısından olumlu kullanım sağlanmaktadır.
Neden ve Nerede Yer Altı Kablosu Tercih Edilmeli?
Açıkta bulunan iletkenler elektromanyetik alan oluşturduğu için elektrik ışıması yayar. Yer altı kabloları kendi izolasyonlarının yanında toprak ile de bir koruma katmanı gibi örtültüğü için elektromanyetik alandan kaynaklanan ışıma yüzeye ulaşmaz.
Uzun süreli ve yüksek kapasiteli iletim ihtiyacı duyulan alanlar için en uygun kablo seçimidir.
Coğrafi bozukluklar, iklim koşullarının elverişsiz olması, çeşitli güvenlik önlemleri, stratejik çalışmalar, estetik görünüm ve elektromanyetik uyumluluk gibi pek çok sebepten dolayı yer altı kablolarının kullanımı ön görülür. Tercihe ve alanın el verimliliğine göre farklı şekillerde döşeme yöntemleri vardır. Döşeme yönteminin seçilmesindeki başlıca unsurlar; maliyet, kablo güzergâhı, estetik kaygı, kablo direnci gibi unsurlar göz önünde bulundurulmalıdır. Yer altı kablolarının döşeme tercihleri; toprak ya da su altına ve bina içine döşeme gibi şekillerde yapılabilir.